Liturgia Przedpościa ukształtowała się za czasów św. Grzegorza Wielkiego (†
604) już po ustaleniu się Wielkiego Postu. Stanowi ono rodzaj przedsionka do
okresu pokuty. Niedziele przedpościa nazywają się: Siedemdziesiątnica,
Sześćdziesiątnica i Pięćdziesiątnica, gdyż wypadają w siódmym, szóstym i piątym
dziesiątku dni przed Wielkanocą.
W Polsce powstały inne nazwy tych niedziel: Starozapustna, Mięsopustna i
Zapustna, ponieważ dawniej w tym czasie zachowywano łagodniejszy post,
odzwyczajając się stopniowo od pewnych pokarmów. W okresie Przedpościa wolno
grać na organach, zakazana jest jednak gra na innych instrumentach.
Modlitwy i śpiewy niedziel Przedpościa pochodzą z przełomu VI i VII wieku,
kiedy to najazdy barbarzyńców, trzęsienia ziemi i zarazy zdawały się grozić
zagładą Rzymowi i kulturze chrześcijańskiej. Odzwierciedlają one doskonale
stan, w jakim się znalazła ludzkość pozbawiona łaski uświęcającej. Przygniatają
nas grzechy, cierpienia i śmierć. W naszym ucisku zwracamy się do Zbawiciela (antyfona
na wejście, kolekta, graduał, traktus). Bóg wskazuje
nam drogę wyzwolenia: trzeba podbić nasze namiętności, za pomocą
chrześcijańskiej ascezy, trzeba dojść do panowania nad sobą (lekcja).
Pan Bóg wzywa ludzi do tej pracy o różnej porze. Jak długo jesteśmy w stanie
doczesnej pielgrzymki, nigdy nie jest za późno. W pracy tej wspomaga nas łaska
płynąca z Ofiary Eucharystycznej.
[Mszał Rzymski opracowany przez o.o. benedyktynów
tynieckich, Poznań 1963]
